HouVast. Stut en steun voor gezinnen van ouders met een LVB

Drs. Odiel de Vletter, trainer HouVast, Expertisecentrum William Schrikker Groep.
Marcia Lever MHC&SW, ontwikkelaar HouVast en staffunctionaris, Expertisecentrum William Schrikker Groep.

HouVast is een nieuwe erkende interventie voor gezinnen van ouders met een LVB waarbij sprake is van (dreigende) opvoed- en opgroeiproblemen. Met HouVast worden gezinnen in een vrijwillig kader langdurig ondersteund om de kinderen ‘goed genoeg’ op te laten groeien. Insteek is om veiligheid te realiseren én uithuisplaatsing of langdurige ondertoezichtstelling te voorkomen. Kenmerkend voor HouVast is de oplossingsgerichte basisattitude. Er wordt met volle kracht gekoerst op het tot stand brengen van een samenwerkingsrelatie met het gezin en met de belangrijke mensen rondom het gezin. HouVast focust zich op drie beschermende factoren: de bereidheid van de ouders om hulp te accepteren, de inzet van goede opvoedondersteuning en de aanwezigheid van een stevig steunend netwerk. In deze deelsessie geven de sprekers op basis van de vragen van deelnemers een snelle schets van de interventie en de ervaringen in de praktijk.

So Cool (SOciale COgnitieve Oplossingen Leren)

“Ik ben net zoveel waard als iemand anders! Ik wil graag leren van mijn fouten!”
Amourette Mauricia, specialist interventies, William Schrikker Groep.
Lizette van der Giessen, specialist interventies, William Schrikker Groep.

So-Cool is een erkende gedragsinterventie in het kader van een leerstraf voor jongens en meisjes met een LVB (IQ 50-85), die een delict hebben gepleegd. So-Cool is een individuele sociale vaardigheidstraining voor jongeren op wie het jeugdstrafrecht van toepassing is, dus ook voor jongvolwassenen die in het kader van AS hiervoor in aanmerking komen.
Het doel is om deze jongeren meer zelfvertrouwen te geven en probleemoplossende vaardigheden en sociale vaardigheden aan te leren.
Er wordt op een oplossingsgerichte manier gewerkt en ook veel doe-oefeningen met de jongeren gedaan. Het netwerk van de jongere wordt actief betrokken, tevens door de inzet van een buddy. Bij de So Cool kun je denken aan het vergroten van de volgende vaardigheden: opkomen voor mezelf op een goede manier, Mijn grenzen aangeven op een goede manier, aan kunnen geven wat er in je om gaat.  

TACt Plus en TACt Regulier

“Gisteren is voorbij, vandaag maak ik een nieuwe start”
Melvin Dorn, specialist Interventies, William Schrikker Groep.
Vincent Bakker, specialist Interventies, William Schrikker Groep.

Hannie Johannink, trainer tools 4U en TACt, TOP Groep.

TACt Plus is een individuele training voor jongeren van 12 tot en met 18 jaar met een licht verstandelijke beperking (IQ 50-85), waarbij sprake is van Antisociaal en Agressief gedrag. De TACt Plus wordt ook in het kader van de leerstraf gegeven. Het doel is om het risico op antisociaal en agressief gedrag te verkleinen, door de jongere sociale- en oplossingsvaardigheden te trainen, het vergroten van het begrip in sociale situaties en het aanleren van cognitieve zelfcontrole. Ook binnen de TACt Plus ligt de nadruk op het doen. De jongere leert aan de hand van morele regels (stelen mag niet, vechten mag niet etcetera) sociale vaardigheden in te zetten, alsmede het herkennen van boosheid in het eigen lichaam en hiernaar te handelen. 

Het Rots en Waterprogramma

Freerk Ykema, auteur Rots en Waterprogramma, oprichter/directeur Rots en Water Instituut NL/Gadaku Institute International.
Eric Kok, eigenaar WKTraining , Master trainer Rots en Water en directie school voor SBO.

Het Rots en Waterprogramma richt zich op de ontwikkeling van positieve sociale vaardigheden, het creëren van een veilig sociaal klimaat en het voorkomen en reduceren van geweld, waaronder pestgeweld en seksueel geweld. Het programma wordt in Nederland en ver daarbuiten op duizenden scholen ingezet, maar ook in het jongerenwerk, hulpverlening, GGZ, jeugddetentie en vluchtelingenwerk. Ruim 50.000 trainers werkzaam in 30 landen, waarvan 25.000 in Nederland, hebben inmiddels miljoenen kinderen/jongeren getraind. In deze sessie geven de spreker  informatie over inhoud en werkwijze, wetenschappelijke onderbouwing en wetenschappelijk effectonderzoek. 

Nieuwe Perspectieven LVB (NP-LVB)

“Het zijn misschien inderdaad niet zulke goede vrienden. Ik moet aan mijn eigen toekomst denken!” 
Veronica Dripal, specialist Interventies, William Schrikker Groep.
Mignon Vierstraete, gedragsdeskundige Interventies, William Schrikker Groep.

NP- LVB is een interventie voor jeugdigen van ongeveer 12 (soms 10) tot 23 jaar met een licht verstandelijke beperking, die zijn vastgelopen of dreigen vast te lopen en maatschappelijke overlast veroorzaken, hetgeen zich uit in (de neiging tot) delinquent gedrag.
NP-LVB  biedt de jeugdigen nieuwe kansen via een ambulant, kortdurend en activerend traject, waarbij de jongere wordt geleerd gebruik te maken van zijn positief ingestelde sociale contacten (netwerk). Daarbij worden ook zo veel mogelijk de ouders betrokken. Nieuwe Perspectieven-LVB  heeft niet de pretentie alle problemen in drie maanden tot een oplossing te kunnen brengen. Nieuwe Perspectieven vervult voor de jongeren een brugfunctie naar reguliere maatschappelijke instituties waaronder scholen, sportverenigingen, het CWI, de werkwereld en de reguliere (jeugd)zorg. Er wordt gekeken hoe de jongere weer op een positieve manier kan deelnemen aan de samenleving om hiermee afglijden in de criminaliteit te voorkomen. 

NPT-LVB (Nieuwe Perspectieven bij Terugkeer-LVB)

“Ik weet nu waar ik goed in ben en pak mijn leven op de goede manier weer op. Van drugskoerier naar chauffeur bij een pakketdienst”
Nicolien Ultee, NPT-werker en Jeugdzorgwerker, William Schrikker Groep.
Junesca Amasia, NPT-werker en Jeugdzorgwerker, William Schrikker Groep.

NPT-LVB is een interventie die zich richt op jongeren van 16-23 jaar, met een licht verstandelijke beperking, die minimaal 1 maand in een JJI, Gesloten Jeugdzorginstelling of Penitentiaire Instelling hebben verbleven als gevolg van delinquent gedrag. Deze jongeren keren weer terug naar de maatschappij en hebben een verhoogde kans op recidive (midden tot hoog), met delictgerelateerde problemen op het gebied van vaardigheden, denkpatronen en gedrag. Er wordt niet alleen gewerkt aan het regelen van praktische zaken, ook wordt er gekeken naar het veranderen van het gedrag. Dit gebeurt onder andere door een intensief contact met de jongere, door middel van een hoge contactfrequentie en het aansluiten bij de leefwereld van de jongere. Het netwerk van de jongere wordt ook intensief betrokken om ervoor te zorgen dat zij steunend worden voor de jongere. 

Respect limits, een interventie voor jongens over seksuele grenzen

Marianne Jonker, unitmanager jeugd- en zedenprojecten, Rutgers.
Marieke Reijmers, seksuoloog/supervisor Rutgers
Jongens die grensoverschrijdend gedrag vertonen (ook digitaal) kunnen met justitie in aanraking komen. Voor deze jongens is Respect limits ontwikkeld. Wat leren jongens in Respect limits en om welke jongens gaat het precies? Welke risicofactoren spelen een rol bij seksueel grensoverschrijdend gedrag? Wat is de rol van ouders in de interventie? Een antwoord op deze vragen, samen met enkele praktijkvoorbeelden over het werken met deze doelgroep krijgt  u in deze (interactieve) sessie.

JIM-aanpak

Informele pedagogische coalities als alternatief voor residentiële behandeling 
(deze deelsessie vindt alleen plaats in de eerste deelsesssieronde)
Levi van Dam, ontwikkelaar en onderzoeker van de JIM-aanpak, Spirit en het Kenniscentrum Kinder- & Jeugdpsychiatrie. 
Suzanne de Ruig, pionier en trainer in de JIM-aanpak, systeemtherapeut, Youke.

Samenwerken met ooms, tantes, buren en andere informele steunfiguren krijgt binnen de JIM-aanpak een nieuwe dimensie. De jongere (12-23) voor wie de uithuisplaatsing dreigt wijst de steunfiguur aan; Jouw Ingebrachte Mentor (JIM). Deze JIM is een vertrouwenspersoon voor de jongere en adviseur richting ouder(s) en professionals. De professional krijgt een nieuwe rol, namelijk naast het bieden van gerichte behandeling, het realiseren van een duurzame informele pedagogische coalitie. De JIM-aanpak biedt professionals handvatten en inzichten hoe zij de positionering van een JIM vormgeven. Hoe zij een JIM steun kunnen bieden om zijn belangrijke rol vol te houden en wat de do's en dont's zijn in deze nieuwe samenwerkingsvorm.
Bekijk hier de ervaringen van een ouder, jongere, JIM en professionals met de JIM-aanpak

Cliëntenfeedback en reflectie bij Gezin Centraal: dé basis van bekwaam hulpverlenen

Arjan Bolt, ontwikkelaar, coach en auteur, kenniscentrum Gezin Centraal. Auteur van de boeken Gezin Centraal en 1Gezin1Plan, handboek voor de praktijk.
Ella Tacq, ontwikkelaar, coach en trainer, kenniscentrum Gezin Centraal.

Hoe weet u of dat wat u doet ook écht werkt? Gezin Centraal biedt hulp bij gezins- en opvoedvragen door de vaardigheden van het gezin te versterken, in de context van de directe leefomgeving. Gezin Centraal is een oplossingsgerichte en systeemgerichte werkwijze. Continue kwaliteitscontrole door cliëntenfeedback en het meten van uitkomsten zorgt voor duurzame handhaving en verbetering van de kwaliteit van de hulpverlening. Van professionals wordt gevraagd om zichzelf blijvend te verbeteren door reflectie op hun professionele handelen en door het verzamelen en benutten van feedback van cliënten. Reflectie en cliënten feedback dragen in belangrijke mate bij aan de effectiviteit van een werkwijze. Door te reflecteren op het handelen, en collega’s en cliënten daarbij te gebruiken blijft de professional zich voortdurend ontwikkelen. Tegelijk draagt het bij aan de verdere ontwikkeling van de werkwijze van het team of de instelling.. Het continu openstaan voor ontwikkeling betekent groei. Gezin Centraal is geïmplementeerd op verschillende plekken in Nederland en België. Wilt u meer weten over Gezin Centraal maar vooral over hoe u, op een heel praktische manier, reflectie en cliëntenfeedback kunt benutten dan bent u bij deze deelsessie op de juiste plek!

MST voorkomt Jeugdzorg+ bij ernstige gedragsproblematiek

Drs Ingrid Roelvink, directeur, MST-Nederland. 

MST is een wetenschappelijk bewezen (kosten) effectieve behandeling voor jongeren van 12 tot 18 jaar met ernstige gedragsproblemen (weglopen, spijbelen, pesten, intimideren, geweld thuis of op straat, alcohol- drugs- en ander middelengebruik), bij wie plaatsing dreigt in de (gesloten)jeugdzorg. Vaak is er sprake van een combinatie van verschillende gedragsproblemen, die vervolgens uitmonden in crimineel gedrag (o.a. dealen, diefstal, vandalisme en loverboy-problematiek). De jongere die op het punt staat uit huis geplaatst te worden, woont met 96% kans na de MST behandeling thuis en vervalt 94% niet in oud gedrag. Een zeer effectieve behandeling (met hoogste erkenning van NJI) die niet alleen de jongere toekomst geeft maar ook de leefomgeving veiliger maakt. 
 

Multidimensionele Familietherapie: Doen wat werkt!

Silvia Cool, trainer en supervisor, Stichting Jeugdinterventies. 

Jongeren met meerdere problemen, variërend van overmatig drugsgebruik tot veelvuldig schoolverzuim, van crimineel gedrag tot psychische problemen? Met de evidence based interventie MDFT helpt u deze jongeren én hun omgeving om inzicht te krijgen in hun problemen en samen te werken aan positieve veranderingen. Zo wordt probleemgedrag verminderd of verdwijnt het zelfs helemaal.
Tijdens deze deelsessie krijgt u inzicht in de uitgangspunten van MDFT en hoe het kan worden toegepast om jongeren en hun gezin op een positieve manier te begeleiden naar een goede toekomst. Wat is uw rol als therapeut hierbij? Hoe kunt u de omgeving hierbij betrekken? Daarnaast laten we zien in welke situaties MDFT toepasbaar is. Want MDFT is niet alleen toe te passen bij jongeren die thuis wonen en problemen hebben met overmatig middelengebruik. Ook jongeren met een licht verstandelijke beperking of jongeren in een residentiële instelling kunnen goed begeleid worden met MDFT.
 

Relationele Gezinstherapie: effectieve gezinsbehandeling toegesneden op jongeren met een (licht) verstandelijke beperking  en de verbinding met het nieuwe netwerk na de transitie

Erik Jongman, psychotherapeut, werkzaam bij de forensische polikliniek van de Bascule, academisch centrum voor kinder- en jeugdpsychiatrie. 
Jolle Tjaden, methodiekontwikkelaar, werkzaam bij het Kenniscentrum Relationele Gezinstherapie dat is ondergebracht bij PI Research te Duivendrecht.

Relationele Gezinstherapie (RGT) is een door de Erkenningscommissie Justitiële interventies erkende gezinsbehandeling voor jongeren met ernstige gedragsproblemen (waaronder delictgedrag). Deze behandeling is onlangs doorontwikkeld voor jongeren met een (licht) verstandelijke beperking. Kenmerkend is de nadruk op het vergoten van motivatie voor verandering, het versterken van specifieke vaardigheden en het verbinden van het gezin aan steunbronnen (waaronder andere professionals) in de omgeving om de bereikte verandering vast te houden en toekomstige risico’s te beperken. In deze deelsessie wordt de behandeling op interactieve wijze toegelicht en wordt er gekeken naar manieren om de samenwerking tussen het gezin en steunbronnen in de omgeving te versterken, waaronder de aansluiting bij de wijkteams en andere betrokken professionals.
 

Preventie van radicalisering, wat kan je als professional doen?

Maarten van de Donk, adviseur en trainer Radar Advies.
Marieke Megens, adviseur Radar Advies.

Zorgprofessionals zijn misschien wel best toegerust om radicalisering te voorkomen, aan weerbaarheid te werken, signalen te herkennen en vooral curatief te interveniëren. De vaardigheden, attitude en netwerkkwaliteiten maken zorgprofessionals onmisbaar. In de sessie wordt radicalisering neergezet vanuit een visie die aansluit op die van zorgprofessionals die in multi-problem gezinnen al effectieve interventies leveren.
 

Eigen regie dankzij ondernemen

Rob Henstra, trainer/coach bij Expertisecentrum Bijzonder Ondernemen BV, Zwolle.
Maikel Geurts, ex-deelnemer aan pilot Onbeperkt Zelfstandig.

Ondernemen wordt vaak gezien als een middel om je geld te verdienen, maar het is meer. Ondernemen gaat over regie, motivatie en onafhankelijkheid. Juist voor mensen die, om uiteenlopende redenen, op zoek zijn naar de juiste manier om hun leven opnieuw in te richten, kan ondernemen een uitstekend alternatief zijn. Door te leren denken en handelen vanuit een ondernemende houding, gaan deuren open die voorheen gesloten bleven. Obstakels blijken ineens kansen te zijn.
Kom naar deze deelsessie en hoor van een oud-deelnemer aan het traject Onbeperkt Zelfstandig welke radicale veranderingen zijn leven heeft ondergaan na zijn besluit zelfstandig ondernemer te worden.
 

Zorgprogramma Asja: integraal zorgaanbod voor meiden die te maken hebben gehad met jeugdprostitutie

Stefan Flierman, teamleider en systeemtherapeut, Fier. 
Shenna Werson, projectleider en onderzoeker, Fier

Asja is een veilige en gestructureerde opvang- en behandelvoorziening voor meiden van 12 tot en met 23 jaar die als gevolg van misleiding, dwang en/of geweld in de prostitutie terecht zijn gekomen, of ernstig risico lopen om hierin terecht te komen vanwege hun contacten met loverboys/pooierboys en andere foute contacten. Vanuit de visie van Fier wordt er niet alleen gekozen voor een ‘veilige plek’ – waar meiden vaak niet alleen tegen een fout netwerk beschermd moeten worden, maar ook tegen zichzelf omdat ze geneigd zijn terug te gaan naar diegene(n) die hen ernstig bedreigt/bedreigen – maar worden er ook behandeling en participatieprojecten aangeboden om deze meiden sterker en minder kwetsbaar in de maatschappij te maken. Tijdens de deelsessie zullen de sprekers de grondslag en de inhoud van het zorgprogramma Asja bespreken. 
 

Video-hometraining, een ‘klassieker’ onder de interventies

Mariëtte van der Veen, gezinswerker CJG te Heerenveen, orthopedagoog, video-hometrainer, (school) video-interactiebegeleider en opleider voor AIT. Auteur van de handleiding ‘VHT in gezinnen met kinderen in de basisschoolleeftijd’, een uitgave van SWP.
Marjan Hoogland, tot 1 januari 2016 directeur van AIT. Nu adviseur en senior ontwikkelaar voor AIT.

Video-hometraining (VHT) is een Nederlandse interventie die al meer dan 30 jaar wordt ingezet voor een brede doelgroep door professionals uit alle werkvelden die betrokken zijn bij de zorg voor jeugd. In deze deelsessie wordt de pure, oorspronkelijke variant besproken. Dat is VHT in gezinnen met kinderen in de basisschoolleeftijd (4-12 jaar), die in het nieuwe jeugdstelsel in de helft van de gemeenten beschikbaar is. De deelnemers aan de deelsessie krijgen nieuwe, recente informatie over de samenwerking met de scholen. Een integrale aanpak met positieve effecten thuis en op school die elkaar over en weer versterken; resulterend in duidelijk waarneembare positieve ontwikkelingsstappen bij het kind! Aan de hand van videobeelden uit de praktijk wordt informatie gegeven over deze samenwerking, de werkwijze en de effecten van VHT. De ouders en de leerkracht worden zich bewust van wat het kind nodig heeft en ontdekken op deze manier beiden wat de ’gebruiksaanwijzing is van het kind’. Op de vervolgopnames zien zij direct het positieve effect van de veranderde aanpak. De interventie staat geregistreerd bij de Databank Effectieve Interventies.
 

This is me!

Werkwijze om jongeren zichzelf te laten presenteren bij overdracht
Jeltje Rijks, projectleider en trainer, Expertisecentrum William Schrikker Groep
Edward van Gils, Specialist Interventies, William Schrikker Interventies & Nieuwe Diensten

De kortdurende interventie ‘This is me!’ is ontwikkeld in de praktijk van de William Schrikker Jeugdbescherming en Jeugdreclassering. In een stappenplan schrijft de jongere met hulp van de begeleider ‘een persoonlijke handleiding’ over wat bij hem/haar wel of niet werkt in de begeleiding. Die handleiding wordt na afloop van de (maatregel-) hulp door de jongere overhandigd aan mensen en instanties met wie de jongere te maken krijgt. Deze interventie is specifiek ontwikkeld voor jongeren met een licht verstandelijke beperking en politie- en justitiecontacten. Tijdens de deelsessie gaan de deelnemers aan de slag met het  instrument. Het is praktisch en doelgericht!
 

Proud2bME

Marjon van der Sanden,TriviumLindenhof, Proud2b ME trainer en mastertrainer i.o. 
Adéle MomNdela Grosse, Founding Director of PROUD2b ME® Global.
Onder het motto ‘Het begint bij mij!’ helpt Proud2b ME de kinderen van gisteren, om verantwoordelijke ouders van de toekomst groot te brengen. Het helpt bij de structurele aanpak van negatieve patronen, door te beginnen bij de basis: de relatie tussen ouders en mede-opvoeders enerzijds en de kinderen en jongeren anderzijds. Daarbij gaat het niet om het aanleren van opvoedtrucjes als het toepassen van belonen en straffen, maar om wezenlijke aspecten als introspectie en autonomie. Eigen kracht blijft zo niet slechts een modieuze beleidsterm, maar wordt een concreet resultaat van deze nieuwe benadering en de basis voor vele positieve veranderingen. Het programma heeft zijn effectiviteit bewezen in Zuid-Afrika, Cambodia, Tanzania en Kenia. Sinds eind 2014 wordt het programma ook in Nederland geïmplementeerd.

The Incredible Years: Een gereedschapskist voor ouders van kinderen (3 t/m 8 jaar) met dwars en opstandig gedrag

Joyce Weeland, Post-doc onderzoeker  afdeling Pedagogiek en onderwijskunde, Universiteit van Amsterdam/ Gecertificeerd groepsleider The Incredible Years.

Ieder kind vertoont wel eens dwars en opstandig gedrag. Sommige kinderen laten echter al op zeer jonge leeftijd met grote regelmaat dwars, storend of zelfs agressief gedrag zien. In deze situatie dreigt het gevaar dat ouders en kinderen in een neerwaartse spiraal van negatief gedrag belanden. De oudertraining The Incredible Years (Basic) is ontwikkeld om ouders gereedschap aan te bieden om een dergelijke spiraal te doorbreken en op een constructieve manier om te gaan met dwars en opstandig gedrag van hun kinderen (3 t/m 8 jaar).
 

De VertrekTraining: jongeren op weg naar zelfstandigheid

Drs. Isabel Alarcon, adviseur, VanMontfoort
Natascha Steegh, Vertrek Trainer, VanMontfoort. 

Terwijl de meeste jongeren in de groei naar volwassenheid nog lange tijd terug kunnen vallen op hun ouders en ruimte hebben om te experimenteren, staan de jongeren die in residentiële voorzieningen verblijven, er na het verlaten van de jeugdhulp direct min of meer alleen voor. De laatste jaren is veelvuldig aandacht voor de problematiek van deze jongeren. Zij moeten onderdak hebben, een inkomen verwerven en zorgen voor een opleiding of baan. De aansluiting tussen jeugd en volwassen hulp voldoet in veel gevallen niet. In deze deelsessie maakt u kennis met de beproefde interventie De VertrekTraining die de zelfstandige deelname van de jongere aan de samenleving bevordert. Aan de hand van opgebouwde kennis, good practices en concrete casussen laten we u kennismaken met deze interventie.